W odróżnieniu od atopowego zapalenia skóry u psów, w przypadku skórnego atopowego zespołu u kotów, objawy kliniczne mogą być związane nie tylko ze skórą, lecz także z układem pokarmowym lub oddechowym.
Pierwsze objawy, podobnie jak u psów, pojawiają się w młodym wieku (między 1 a 4 rokiem życia).
Objawy związane z układem pokarmowym, które mogą wystąpić, to:
- biegunka,
- wymioty,
- utrata masy ciała,
- niewielki apetyt.
Z kolei objawy związane z układem oddechowym, to kocia astma, która objawia się okresowymi pogorszeniami oddychania, hiperwentylacją (zwiększeniem liczby oddechów) i zasinieniem błon śluzowych na skutek niedotleniania.
Objawów związanych ze skórą w przebiegu atopii u kotów jest wiele i nie są one tak jednoznaczne, jak u psów, tzn. podobne zmiany mogą występować też w przebiegu innych schorzeń u kotów niż atopia.
Należy wymienić tu:
- prosówkowe zapalenie skóry, czyli obecności na skórze zmian skórnych w formie grudek, które mogą ulegać strupieniu,
- wyłysienia z samouszkodzeń, tzw. wyłysienia ekstensynwe, na skutek bardzo silnego świądu,
- świąd głowy i szyi – bardzo często zmiany lokalizują się w części skroniowej twarzy, przed małżowinami usznymi oraz wokół szyi, gdzie przybierają formę wyłysień, co nosi nazwę tzw. zespołu gilotynowego,
- zespół ziarniniaka eozynofilowego – zaliczamy do niego: wrzód eozynofilowy (czerwono-brązowe owrzodzenie z żółtym wysiękiem na błonie śluzowej górnej wargi lub rynienki nosowej), liniowy ziarniniak eozynofilowy (twarda, bezwłosa, żółta lub pomarańczowa guzkowa zmiana, która może pojawić się w każdym miejscu, bardzo często występuje na wardze, języku, podniebieniu, kończynach tylnych i opuszkach palcowych) i płytkę eozoynofilową (spłaszczona, rumieniowa, wilgotna zmiana, która najczęściej lokalizuje się na brzuchu, klatce piersiowej i tylnych kończynach),
- pokrzywka,
- plazmocytarne zapalenie opuszek palcowych, czyli zaczerwienie i owrzodzenie opuszek palcowych, często silnie bolesne, powodujące niechęć do poruszania się, a także objawy ogólne, między innymi brak apetytu i apatię.
Diagnostyka opiera się na szczegółowym wywiadzie, dotyczącym wieku, w którym objawy się pojawiły jako pierwsze, charakteru objawów, zachowania kota, sposobu żywienia, przebywania w domu lub też na podwórku, kontaktu z innymi zwierzętami czy stosowanej profilaktyki przeciw pasożytom zewnętrznym i wewnętrznym, by wykluczyć też inne możliwe przyczyny zmian skórnych. Po wykluczeniu innych możliwych przyczyn, lekarz weterynarii może zaproponować wykonanie śródskórnych testów alergicznych lub testów serologicznych.
W trakcie procesu leczenia niezwykle ważna jest dobra komunikacja z właścicielem zwierzęcia, a Państwa ważną rolą jest dokładna obserwacja kota, gdyż koty w odróżnieniu od psów, bardzo często nie manifestują objawów przy właścicielu. Poza tym koty to trudni pacjenci, gorzej reagujący na standardowe leczenie przeciwświądowe. Zdarza się, że odpowiedni lek zostaje dobrany dopiero po kilku próbach różnych terapii. Tak samo jak w przypadku psów ważne jest zrozumienie, że skórny zespół atopowy u kotów będzie towarzyszył im do końca życia, a nasza i Państwa współpraca ma zapewnić im jak najmniejszą dolegliwość objawów, a tym samym, jak największy komfort życia.
Po postawieniu diagnozy lekarz dobiera leki przeciwświądowe i przeciwzapalne, wprowadza dietę przeciwalergiczną, suplementację opartą głównie na kwasach Omega 3 i 6, wit. A i E oraz wprowadza odpowiednie preparaty pielęgnujące skórę i sierść. Leki mogą być stosowane całorocznie lub okresowo, jeśli do pogorszenia stanu zdrowia dochodzi tylko w określonych porach roku.
Warto zapamiętać, że objawy zespołu skórnego atopowego u kotów są różnorodne i nie zawsze jednoznaczne, czasem też związane z innymi układami niż układ skórny, warto więc zawsze pogorszenie stanu zdrowia konsultować z lekarzem weterynarii, by jak najszybciej postawić diagnozę i pomóc pupilowi.