Dermatozy autoimmunologiczne to choroby, które wynikają z nieprawidłowej pracy układu immunologicznego (czyli „odpornościowego”) zwierzęcia – własny układ immunologiczny organizmu produkuje w tym przypadku przeciwciała, które skierowane są przeciw białkom, budującym skórę.
Choroby te występują rzadko, a ich objawy, w zależności od konkretnej choroby mogą mieć różne nasilenie i stopień zaawansowania – część chorób autoimmunologicznych daje tylko łagodne objawy miejscowe, np. bielactwo, natomiast w przypadku innych dochodzi do gwałtownego przebiegu, ciężkich objawów klinicznych, a tym samym gorszego rokowania.
Choroby autoimmunologiczne dzielimy na:
1) związane z przeciwciałami, wśród których można wymienić m.in. :
- pęcherzycę liściastą,
- pęcherzycę rumieniowatą,
- pęcherzycę zwyczajną,
- toczeń układowy,
- pemfigoid pęcherzowy,
- nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka.
2) związane z limfocytami:
- toczeń skórny,
- bielactwo,
- zespół skórno-naczyniówkowy,
- plazmocytarne zapalenie opuszek palcowych,
- rumień wielopostaciowy,
- toksyczna martwica rozpływna naskórka.
3) mieszane, inne:
- młodzieńcze zapalenie skóry,
- histiocytoza skórna,
- sarkoidoza,
- zespół ziarniniaka jałowego.
Typowe wskazówki kliniczne, które mogą świadczyć o wystąpieniu u zwierzęcia choroby autoimmunologicznej, to:
• nietypowe rozmieszczenie zmian,
• tylko częściowa i krótkotrwała poprawa po wprowadzeniu leczenia przeciwpasożytniczego i przeciwbakteryjnego bądź przeciwgrzybiczego,
• pojawienie się zmian skórnych w średnim wieku (ale nie zawsze),
• najczęściej zmiany skórne przybierają postać krost, pęcherzy, owrzodzeń i nadżerek.
Rozpoznanie chorób autoimmunologicznych opiera się na szczegółowym wywiadzie, wykluczeniu innych możliwych przyczyn (m.in. : pasożytów skórnych, zapaleń grzybiczych i bakteryjnych skóry), analizie objawów klinicznych, badaniu cytologicznym i histopatologicznym skóry.
Rokowanie oraz skuteczność leczenia są zależne od danego pacjenta, a także rodzaju choroby autoimmunologicznej.
Należy pamiętać, że część chorób autoimmunologicznych ma ciężki i agresywny przebieg, więc terapia często musi być intensywna i trwać do końca życia, tak by zapewnić pacjentowi jak najrzadsze pogorszenia oraz zmniejszyć poziom bólu i przedłużyć czas trwania życia.
Wymaga to regularnych wizyt kontrolnych i ścisłej współpracy między właścicielami zwierząt a lekarzami weterynarii i szybkiej reakcji z obu stron w przypadku nawrotów choroby.
W następnym wpisie przybliżymy Państwu przypadek naszego kociego pacjenta, u którego zdiagnozowaliśmy pęcherzycę liściastą.